Yeni nesil dolandırıcılık yöntemi: Bitcoin’le saadet zinciri
“Saadet zinciri” dolandırıcılığı yöntemlerine bir yenisi eklendi.
Son yıllarda ‘network marketing’ adı altında binlerce aileyi perişan eden ‘saadet zincirleri’ne bir yenisi eklendi. ‘Lüks hayat’ vaat eden zincir, bu defa sokaktaki bir aracın sileceğine sıkıştırılmış el ilanıyla karşımıza çıktı. Sanal para birimi Bitcoin alışverişi yapıldığı iddia edilen sistemin liderleriyle muhallebicide buluştuk. İnsanları ultra lüks araçlara binme vaadiyle motive eden ikili, sistemin ömrü için “Batmaz diyemeyiz. Gittiği yere kadar” diyor
TÜRKİYE, yıllar önce “Titan”la başlayan ve binlerce mağdur yaratan “saadet zincirleri”nin adeta cenneti haline geldi. Bunlardan biri, geçtiğimiz günlerde İstanbul Kadıköy’de karşımıza çıktı. Bir aracın sileceğine iliştirilmiş “İş Fırsatı” başlıklı el ilanında “110 ülkede 20 yıldır faaliyette bulunan uluslararası bir şirkette çalışarak ek gelir” imkânından bahsediliyordu. İlandaki telefon numarasını, “28 yaşında, halkla ilişkiler mezunu olan ancak iş bulamamış, babasının da marketi batmış, elinde nişanda takılan altınlar kalan bir vatandaş” olarak aradık.
Sistemin “Binlerce lira kazanıyoruz” diyen yöneticileriyle 2 randevumuz da bir muhallebicide gerçekleşti
YENİ BİR ZİNCİR
Kendisini “Türkiye’nin en büyük holdinglerinde bir dönem en çok satış yapan iş kadını” olarak lanse eden Fatma A.’yla (Bu ismi muhatabımıza biz verdik) Mecidiyeköy’de randevulaştık. Birkaç ay önce zincire katıldığını söyleyen Fatma A.’nın anlatımına göre, Rusya menşeli Dream Towards şirketi bünyesinde yürütülen iş bir internet sitesinde yapılıyor ve sanal para birimi ‘Bitcoin’ alınıp satılıyordu. Giriş paketinin 975 TL’ye satıldığı sistem 6 aydır faaliyette. Zincire eklenen her üye halkasından ek gelir elde ediliyor.
GÜNDE 5 BİN TL KAZANÇ
Fatma A.’nın ikna için kullandığı argümanlar ise diğer saadet zinciri oluşumlarından farklı değil. Günlük kazancının bazen 5 bin TL’yi bulduğunu, bazı kişilerin 6 ayda 500 bin TL kazandığını söyleyen Fatma A.’ya göre, sisteme girdikten sonra bize sadece bilgisayardan birkaç işlem yapmak ve para akışını izlemek kalıyor. Kısa sürede ultra lüks otomobil sahibi olabileceğimizi söyledikten sonra tüyo vermeyi de ihmal etmiyor: “En önemli nokta insanları ikna ederek işe dahil etmek. Girdikten sonra da kimseyle spor konuşmuyoruz. Kimsenin siyasi düşüncesi veya dini görüşü bizi ilgilendirmiyor.”
Muhallebicideki 5 masada, zincirin halkaları bilgisayar başında çalışıyordu
İKNA İÇİN ‘SPONSOR’
1 saatlik görüşmenin ardından Fatma A., bizi, yaptıkları işin Türkiye liderlerinden, “Sponsorum” diye bahsettiği Mehmet K. ile de tanıştırmak istediğini ifade ediyor. Ve aynı yerdeki ikinci buluşma için 2 gün sonraya randevulaşıyoruz. Buluşma günü mekâna gittiğimizde Fatma A. henüz yoktu ancak 5 kişinin bilgisayarlarında bazı işlemler yaptığını gördük. Bu kişilerin, zincirin halkaları olduğunu anlamamız uzun sürmedi. Bir süre sonra, Fatma A. ve Mehmet K. geldi. Daha önce mağaza işlettiğini söyleyen Mehmet K., bu işte aylık kazancının 30 bin TL’yi bulduğunu iddia etti. Giriş paketinin 975 TL olduğunu, indirimli satılan 1600 TL’lik paketi tavsiye ettiğini belirtti ve dilersek daha sonra yatırımımızı sürdürebileceğimizi ekledi.
SON BATAN KAİROS
Batan saadet zincirlerinde son örnek Kairos’tu. 20 yıldır değişmeyen taktiklerden olan ‘lüks araba, lüks ev, çok para’ vurgularıyla binlerce üye toplandı. Lider denilen kişiler, aylar içinde milyonlar kazandıktan sonra ortadan kayboldu. Geriye parası batan binlerce kişi kaldı. Dream Towards’ın Bitcoin zinciri henüz yeni bir sistem olduğu için resmi makamlarda sistemle ilgili bilgi bulunmuyor. Sistemle ilgili polise şimdilik bir şikâyet de olmadığını öğreniyoruz. Hukukçulara göre, Yargıtay’ın zincir benzeri yapıları nitelikli dolandırıcılık eylemi olarak yorumladığı pek çok sayıda karar var. Savcılığın harekete geçmesi için ortada şikâyet olması gerekiyor.
TC Merkez Bankası uyarısı
Dünyada bir şey ünlü yapılırken aynı uzun koşulardaki tavşan atletler gibi oluşumu övücü bazı kişilere dünyanın her yerinde haberler yaptırılıp yorumlar yazdırılır. Böylece pasif konumda duran normal halk bu tavşan yazarların başka uzmanlarca hazırlanmış tatlı ve heyecan verici sözlerine kolayca aldanıp hemen bu hizmetten edinmek isterler hatta daha da ileri gidip bu tür oluşumların en büyük savunucusu haline gelirler.
Uluslararası piyasada birşeyin fiyatını belirleyen en büyük etken o ürünün gerçek paradan, altından oluşan yada toprak benzeri gerçek malvarlıklarından oluşan şeylerdir. Bu malzemeler sayesinde dış etkenlerin yönlendirme çalışmasından korunarak değerini rahatça muhafaza edebilir.
Ama Bitcoin denen oluşum böyle değildir, Bitcoin’in değerini gene bu şeyi çıkaran kişiler yada uluslararası söz sahibi kişi yada kuruluşlar tarafından kolayca düşürülebilir yada yükseltebilir. Mesela 2013 Ekim ayında 130 dolar değerindeyken bu hizmeti kullanan bir site sahibinin tutuklanmasından etkilenen Bitcoin anında 85 dolarak düştü, yaklaşık %35 değer kaybı yaşamış. Daha sonra Çinli Baidu Bitcoin’i kullanma kararı alınca hizmet kısa sürede 400 dolarlara çıkmış Amerika’da hakkında inceleme başlatınca 300 dolara düşerek bu kez %25lik bir düşüş yaşamış.
Bir süre sonra 1000 dolarlara çıkan Bitcoin, aralık ayında Fransa’dan bir uyarı alınca ve Çin’de kullanımı yasaklanınca tekrar ciddi düşüşler yaşamaya başladı. Kısaca site her naneden normalin çok üzerinde etkilenip çok fazla inip çıkıyor. Bu da bazı kişilerin bu işten iyi para vurmasına fazlasıyla yardımcı olur. Böylece istenildiği zaman Bitcoin sahibi kişilerden istenildiği kadar para vurgunu yapılabilir ve hiçbir devlette şu anda bundan hesap soramaz.
Mesela Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’da Bitcoin ile ilgili bir bildiri yayınladı, bu oluşumu tanımadıklarını ve böyle hal böyle olunca oluşabilecek bir dolandırıcılık durumunda şu anda yasal bir yaptırım yapılamayacağını belirtti. İşte Merkez Bankasının açıklamasının tamamı:
Son dönemde bazı basın yayın kuruluşlarında ve internette “Bitcoin” hakkında çeşitli haberlerin çıktığı
görülmektedir.
Bilindiği üzere, 6493 sayılı “Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun” (Kanun) 27.06.2013 tarih ve 28690 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunun Geçici 1 inci maddesine göre bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde hazırlanarak yürürlüğe konulacaktır. Kanunun Geçici 2 nci maddesine göre ise Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibari ile ödeme hizmetleri sunan ya da elektronik para ihraç eden ve bu Kanun kapsamında ihdas edilen ödeme veya elektronik para kuruluşu kategorisine dahil edilebilecek olan kuruluşlar Kurumumuzca çıkarılacak ilgili yönetmeliklerin yayımı tarihinden başlayarak bir yıl içinde Kurumumuza başvurarak gerekli izinleri almak ve uygulamalarını bu düzenlemelerde yer alan hükümlere uygun hale getirmek zorundadır.
Herhangi bir resmi ya da özel kuruluş tarafından ihraç edilmeyen ve karşılığı için güvence verilmeyen bir sanal para birimi olarak bilinen Bitcoin, mevcut yapısı ve işleyişi itibarıyla Kanun kapsamında elektronik para olarak değerlendirilmemekte, bu nedenle de söz konusu Kanun çerçevesinde gözetim ve denetimi mümkün görülmemektedir.
Diğer taraftan, Bitcoin ve benzeri sanal paralar ile gerçekleştirilen işlemlerde tarafların kimliklerinin bilinmemesi, söz konusu sanal paraların yasadışı faaliyetlerde kullanılması için uygun bir ortam yaratmaktadır. Ayrıca Bitcoin, piyasa değerinin aşırı oynak olabilmesi, dijital cüzdanların çalınabilmesi, kaybolabilmesi veya sahiplerinin bilgileri dışında usulsüz olarak kullanılabilmesi gibi risklerin yanı sıra yapılan işlemlerin geri döndürülemez olmasından dolayı operasyonel hatalardan ya da kötü niyetli satıcıların suistimalinden kaynaklı risklere de açıktır.
Herhangi bir mağduriyet yaşanmaması adına, yukarıda belirtilen hususların duyurulmasında ve bu çerçevede Bitcoin ve benzeri sanal paraların barındırdığı muhtemel risklerin kamuoyuna hatırlatılmasında fayda mülahaza edilmektedir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
EmoticonEmoticon