Kıyametin büyük alametleri iki sınıftır:
A) Kıyamete Yakın Olan Alametler
1) Deccal’in ortaya çıkması.
2) İsa (Aleyhisselam)’ın yeryüzüne inmesi.
3) Ye’cüc ve Me’cüc kavimlerinin yeryüzünü istila etmeleri.
4) Üç ayrı kara parçasının yere batması.
B) Kıyametten Hemen Önce Ortaya Çıkacak Alametler
1) Dumanın ortaya çıkması.
2) Güneşin batıdan doğması.
3) Dabbetü’l-Arz’ın ortaya çıkması.
4) İnsanları önüne katıp sevk eden bir ateşin ortaya çıkışı.
Fethu’l-Bârî 11/352, 353
Buna göre Tıybî, bu alametleri ikiye ayırarak sıralamaktadır ki, bu gerçekten ince ve güzel bir taksimdir. Kıyamete yakın olan alametlerin görüldüğü birinci kısım, tevbe edip Allah’a dönmeleri konusunda insanları uyarmaktadır.
O vakitte insanlar henüz mü’min ve kâfir olarak ayrılmazlar. İkinci kısım ise, kıyametten hemen önce olacak alametleri içermektedir. O vakitte insanlar mü’min ve kâfir olarak ayrılmaya yeni yeni başlayacaklardır.
Nitekim duman çıktığında mü’minler onun tesiriyle nezle olacak, kâfirler ise şişeceklerdir. Sonra güneşin batıdan doğmasıyla tevbe kapısı kapanacak ve kâfir kişinin iman etmesi veya tevbe edenin tevbesi artık ona fayda vermeyecektir.
Bundan sonra Dabbetü’l-Arz ortaya çıkacak ve insanlardan kimin mü’min kimin kâfir olduğu anlaşılacaktır. Çünkü o hayvan kimin mü’min kimin kâfir olduğunu açıkça söyleyecektir. En son olarak da, Yemen’den bir ateş çıkacak ve insanları, son nefeslerini verecekleri ve de mahşer alanı olan Şam’a sevk edip orada toplayacaktır.
Bu sekiz alametten önce Mehdi (Aleyhisselam) gelecek, mü’minler Deccal’i öldürmek için onun etrafında toplanacaklar, sonra İsa (Aleyhisselam) inecek ve Mehdi’nin arkasında ona uyarak namaz kılacaktır.
Bu büyük alametlerden ilki görülmeye başlandı mı, diğerleri de ard arda görülür.
Bu hususta Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle demektedir:
“Alametlerin birbiri arkasından gelmesi, aynı ipte dizili incilerin peş peşe dökülmesi gibidir.”
İbni Hibbân Sahih 1883, Mecmau’z-Zevaid 7/331, Taberânî Mucemu’l-Evsad, Albâni Sahihu’l-Cami 3227
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Alametler ipte dizili inci gibidir. Eğer ip koparsa (ilk alamet görülürse) hepsi tek tek dökülür.”
Ahmed 7040, Mecmau’z-Zevaid 7/321
Özellikle İsa (Aleyhisselam)’ın ölmesiyle kıyametin kopması arasındaki alametler çok kısa bir zaman içinde olacaktır.
Şimdi büyük alametleri tekrar sıralayalım, sonra da tek tek inceleyelim:
1) Mehdi (Aleyhisselam)’ın gelmesi.
2) Deccal’in ortaya çıkması.
3) İsa (Aleyhisselam)’ın yeryüzüne inmesi.
4) Ye’cüc ve Me’cüc’ün ortaya çıkması.
5) Üç büyük çöküntü.
6) Dumanın ortaya çıkması.
7) Güneşin batıdan doğması.
8) Dabbetü’l-Arz’ın ortaya çıkması.
9) İnsanları toplayıp sevk eden ateş.
Kıyâmetin bu on büyük alameti başka hadislerce ya da İslâm bilginlerince şu şekilde açıklanır:
1. Deccal'in ortaya çıkışı: Deccâl, kıyâmette zuhur edecek yalancı bir kişidir, İslâm Dini'ni ve Müslümanları ifsad edip, kötülüğe ve bozgunculuğa sevketmek isteyecektir. Deccal'in sağ gözünün kör olduğu, iki gözünün arasında "kâfir" yazdığı, çocuğunun olmadığı, Medine'ye ve Mekke'ye giremeyeceği, ortaya çıktıktan sonra yeryüzünde kırk gün kalacağı, bu süre içerisinde istidrac türünden bazı olağanüstü olaylar göstereceği, daha sonra da yine kıyâmetin büyük alametlerinden olan Hz. İsa'nın yeryüzüne inmesiyle onun tarafından öldürüleceği sahih hadislerde belirtilmiştir (Buhârı, Fiten, 26; Müslim, Fiten, 37, 39, 40, 91, 101, 110, 112).
2. Duhan'ın çıkışı: Duman anlamına gelen duhan da kıyâmetin büyük alametlerinden biridir (Müslim, Fiten, 39). Kıyâmetin vukuundan önce dünyayı bir duman bulutu kaplayarak, kırk gün ve kırk gece kalacak, mü'minler nezleye tutulmuş gibi, kâfirler ise sarhoş gibi olacaklardır.
3. Dabbetü'l-arz'ın çıkışı: Kıyâmet'ten önce çıkacağı bildirilen bir yaratıktır. Kelime anlamı "yer hayvanı" demektir. Kur'an-ı Kerim'de,
"Kendilerine söylenmiş olan başlarına geldiği zaman, yerden bir çeşit hayvan (dâbbe) çıkarırız ki o, onlara, insanların âyetlerimize kesin olarak inanmadıklarını söyler." (en-Neml, 27/82)
buyurulmaktadır. Hz. Peygamber Dâbbetü'l-arz hakkında,
"Çıkacak olan kıyâmet alametlerinden ilki, güneşin batı tarafından doğması ile, bir kuşluk vakti insanlara karşı bir dâbbenin (hayvanın) zuhurudur. Bu iki alametten biri, arkadaşından evvel olur. Akabinde diğeri de onun izi üzerinde yakın olarak meydana gelir." (Müslim, Fiten, 118) buyurmuştur.
4) Güneşin Batıdan doğması: Güneş batıdan doğacak, insanlar topluca iman edecek, ancak daha önce iman etmemiş olanların imanları kendilerine bir yarar sağlamayacaktır (Tecrid-i Sarih Tercümesi, XII 307; Müslim, Fiten, 118).
5. Hazreti İsa (a.s)'ın inmesi: Ehl-i sünnet itikadına göre Kıyâmetin vukuundan önce Hazreti İsa yeryüzüne inecek, Hristiyanları İslâm'a davet edecek, Deccâl'i öldürecek, Hazreti Peygamber (s.a.s)'in şerîati ile hükmedecektir (Buhârî, Büyû, 102; Müslim, İmân, 242-247).
6. Ye'cûc ve Me'cûc'ün çıkışı: Kıyâmetin vukuundan önce çıkarak "yeryüzünde bozgunculuk yapacak" (el-Kehf, 18/94) olan asılları ve soyları belirsiz iki insan topluluğudur (Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, IV, 3288). Hz. ZülKarneyn'in önlerine yaptığı seddin yıkılarak (el-Enbiya, 21/96) açılması ile yeryüzüne dağılacaklar, insanlara saldıracak, kentleri yakıp-yıkarak harabe haline getireceklerdir. Bazı rivayetlerde bu seddin Çin seddi olduğu zikredilir (Muhammed Hamdi Yazır, a.g.e., IV, 3291, 3374; Buhârı, Enbiyâ, 7; Müslim, Fiten, 1,2).
7.8.9. Doğuda, Batıda, Arap Yarımadasında olmak üzere üç bölgede yer çöküntülerinin meydana gelmesi de Kıyâmet'in büyük alametlerindendir (Müslim, Fiten, 39).
10. Yemen'den çıkacak olan büyük bir ateşin insanları önüne katarak sürmesi (Müslim, Fiten, 39).
Ebu Davud ve Tirmizi'nin Sünenlerinde yeralan bazı hadislere göre Mehdî'nin çıkması da Kıyâmet'in büyük alametlerindendir (Sünen-i Tirmizî, IV, s.1-93: Sünen-i Ebu Davud, N. Şr. M.Abdul Hamid IV, 100, 106).
Hz. Peygamber (s.a.s), Kıyâmetin kötü insanlar ve kâfirler üzerine kopacağını bildirmiştir. Bu hadislere göre Kıyâmet kopmadan önce mü'minlerin ruhları alınacak ve onların âhirete göçmeleri sağlanacaktır (Buhari, Fiten, 5; Müslim, imare, 53).
A) Kıyamete Yakın Olan Alametler
1) Deccal’in ortaya çıkması.
2) İsa (Aleyhisselam)’ın yeryüzüne inmesi.
3) Ye’cüc ve Me’cüc kavimlerinin yeryüzünü istila etmeleri.
4) Üç ayrı kara parçasının yere batması.
B) Kıyametten Hemen Önce Ortaya Çıkacak Alametler
1) Dumanın ortaya çıkması.
2) Güneşin batıdan doğması.
3) Dabbetü’l-Arz’ın ortaya çıkması.
4) İnsanları önüne katıp sevk eden bir ateşin ortaya çıkışı.
Fethu’l-Bârî 11/352, 353
Buna göre Tıybî, bu alametleri ikiye ayırarak sıralamaktadır ki, bu gerçekten ince ve güzel bir taksimdir. Kıyamete yakın olan alametlerin görüldüğü birinci kısım, tevbe edip Allah’a dönmeleri konusunda insanları uyarmaktadır.
O vakitte insanlar henüz mü’min ve kâfir olarak ayrılmazlar. İkinci kısım ise, kıyametten hemen önce olacak alametleri içermektedir. O vakitte insanlar mü’min ve kâfir olarak ayrılmaya yeni yeni başlayacaklardır.
Nitekim duman çıktığında mü’minler onun tesiriyle nezle olacak, kâfirler ise şişeceklerdir. Sonra güneşin batıdan doğmasıyla tevbe kapısı kapanacak ve kâfir kişinin iman etmesi veya tevbe edenin tevbesi artık ona fayda vermeyecektir.
Bundan sonra Dabbetü’l-Arz ortaya çıkacak ve insanlardan kimin mü’min kimin kâfir olduğu anlaşılacaktır. Çünkü o hayvan kimin mü’min kimin kâfir olduğunu açıkça söyleyecektir. En son olarak da, Yemen’den bir ateş çıkacak ve insanları, son nefeslerini verecekleri ve de mahşer alanı olan Şam’a sevk edip orada toplayacaktır.
Bu sekiz alametten önce Mehdi (Aleyhisselam) gelecek, mü’minler Deccal’i öldürmek için onun etrafında toplanacaklar, sonra İsa (Aleyhisselam) inecek ve Mehdi’nin arkasında ona uyarak namaz kılacaktır.
Bu büyük alametlerden ilki görülmeye başlandı mı, diğerleri de ard arda görülür.
Bu hususta Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle demektedir:
“Alametlerin birbiri arkasından gelmesi, aynı ipte dizili incilerin peş peşe dökülmesi gibidir.”
İbni Hibbân Sahih 1883, Mecmau’z-Zevaid 7/331, Taberânî Mucemu’l-Evsad, Albâni Sahihu’l-Cami 3227
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Alametler ipte dizili inci gibidir. Eğer ip koparsa (ilk alamet görülürse) hepsi tek tek dökülür.”
Ahmed 7040, Mecmau’z-Zevaid 7/321
Özellikle İsa (Aleyhisselam)’ın ölmesiyle kıyametin kopması arasındaki alametler çok kısa bir zaman içinde olacaktır.
Şimdi büyük alametleri tekrar sıralayalım, sonra da tek tek inceleyelim:
1) Mehdi (Aleyhisselam)’ın gelmesi.
2) Deccal’in ortaya çıkması.
3) İsa (Aleyhisselam)’ın yeryüzüne inmesi.
4) Ye’cüc ve Me’cüc’ün ortaya çıkması.
5) Üç büyük çöküntü.
6) Dumanın ortaya çıkması.
7) Güneşin batıdan doğması.
8) Dabbetü’l-Arz’ın ortaya çıkması.
9) İnsanları toplayıp sevk eden ateş.
Kıyâmetin bu on büyük alameti başka hadislerce ya da İslâm bilginlerince şu şekilde açıklanır:
1. Deccal'in ortaya çıkışı: Deccâl, kıyâmette zuhur edecek yalancı bir kişidir, İslâm Dini'ni ve Müslümanları ifsad edip, kötülüğe ve bozgunculuğa sevketmek isteyecektir. Deccal'in sağ gözünün kör olduğu, iki gözünün arasında "kâfir" yazdığı, çocuğunun olmadığı, Medine'ye ve Mekke'ye giremeyeceği, ortaya çıktıktan sonra yeryüzünde kırk gün kalacağı, bu süre içerisinde istidrac türünden bazı olağanüstü olaylar göstereceği, daha sonra da yine kıyâmetin büyük alametlerinden olan Hz. İsa'nın yeryüzüne inmesiyle onun tarafından öldürüleceği sahih hadislerde belirtilmiştir (Buhârı, Fiten, 26; Müslim, Fiten, 37, 39, 40, 91, 101, 110, 112).
2. Duhan'ın çıkışı: Duman anlamına gelen duhan da kıyâmetin büyük alametlerinden biridir (Müslim, Fiten, 39). Kıyâmetin vukuundan önce dünyayı bir duman bulutu kaplayarak, kırk gün ve kırk gece kalacak, mü'minler nezleye tutulmuş gibi, kâfirler ise sarhoş gibi olacaklardır.
3. Dabbetü'l-arz'ın çıkışı: Kıyâmet'ten önce çıkacağı bildirilen bir yaratıktır. Kelime anlamı "yer hayvanı" demektir. Kur'an-ı Kerim'de,
"Kendilerine söylenmiş olan başlarına geldiği zaman, yerden bir çeşit hayvan (dâbbe) çıkarırız ki o, onlara, insanların âyetlerimize kesin olarak inanmadıklarını söyler." (en-Neml, 27/82)
buyurulmaktadır. Hz. Peygamber Dâbbetü'l-arz hakkında,
"Çıkacak olan kıyâmet alametlerinden ilki, güneşin batı tarafından doğması ile, bir kuşluk vakti insanlara karşı bir dâbbenin (hayvanın) zuhurudur. Bu iki alametten biri, arkadaşından evvel olur. Akabinde diğeri de onun izi üzerinde yakın olarak meydana gelir." (Müslim, Fiten, 118) buyurmuştur.
4) Güneşin Batıdan doğması: Güneş batıdan doğacak, insanlar topluca iman edecek, ancak daha önce iman etmemiş olanların imanları kendilerine bir yarar sağlamayacaktır (Tecrid-i Sarih Tercümesi, XII 307; Müslim, Fiten, 118).
5. Hazreti İsa (a.s)'ın inmesi: Ehl-i sünnet itikadına göre Kıyâmetin vukuundan önce Hazreti İsa yeryüzüne inecek, Hristiyanları İslâm'a davet edecek, Deccâl'i öldürecek, Hazreti Peygamber (s.a.s)'in şerîati ile hükmedecektir (Buhârî, Büyû, 102; Müslim, İmân, 242-247).
6. Ye'cûc ve Me'cûc'ün çıkışı: Kıyâmetin vukuundan önce çıkarak "yeryüzünde bozgunculuk yapacak" (el-Kehf, 18/94) olan asılları ve soyları belirsiz iki insan topluluğudur (Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, IV, 3288). Hz. ZülKarneyn'in önlerine yaptığı seddin yıkılarak (el-Enbiya, 21/96) açılması ile yeryüzüne dağılacaklar, insanlara saldıracak, kentleri yakıp-yıkarak harabe haline getireceklerdir. Bazı rivayetlerde bu seddin Çin seddi olduğu zikredilir (Muhammed Hamdi Yazır, a.g.e., IV, 3291, 3374; Buhârı, Enbiyâ, 7; Müslim, Fiten, 1,2).
7.8.9. Doğuda, Batıda, Arap Yarımadasında olmak üzere üç bölgede yer çöküntülerinin meydana gelmesi de Kıyâmet'in büyük alametlerindendir (Müslim, Fiten, 39).
10. Yemen'den çıkacak olan büyük bir ateşin insanları önüne katarak sürmesi (Müslim, Fiten, 39).
Ebu Davud ve Tirmizi'nin Sünenlerinde yeralan bazı hadislere göre Mehdî'nin çıkması da Kıyâmet'in büyük alametlerindendir (Sünen-i Tirmizî, IV, s.1-93: Sünen-i Ebu Davud, N. Şr. M.Abdul Hamid IV, 100, 106).
Hz. Peygamber (s.a.s), Kıyâmetin kötü insanlar ve kâfirler üzerine kopacağını bildirmiştir. Bu hadislere göre Kıyâmet kopmadan önce mü'minlerin ruhları alınacak ve onların âhirete göçmeleri sağlanacaktır (Buhari, Fiten, 5; Müslim, imare, 53).